Các cơn đau nhức khớp luôn là nỗi ánh ảnh với người bị viêm khớp dạng thấp. Bên cạnh các biện pháp điều trị, người bệnh có thể điều chỉnh chế độ ăn để tăng hiệu quả kiểm soát bệnh. Trong đó bao gồm một số loại thực phẩm nên ăn và các loại thực phẩm cần tránh. Vậy viêm khớp dạng thấp kiêng ăn gì và cần bổ sung thực phẩm nào?
Viêm khớp dạng thấp là bệnh gì?
Trước khi tìm hiểu viêm khớp dạng thấp nên ăn gì và không nên ăn gì, chúng ta cần hiểu sơ bộ về bệnh lý này. Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý cơ xương khớp mạn tính tương đối phổ biến hiện nay, thường gặp ở độ tuổi trung niên. Cơ chế chính dẫn đến viêm khớp dạng thấp là tự miễn khi hệ miễn dịch tự tấn công vào chính các mô bình thường của cơ thể, từ đó dẫn đến tình trạng sưng, đỏ, đau và xơ cứng các khớp ở tay, chân, gối…
Nếu không có các biện pháp điều trị kịp thời, mức độ bệnh viêm khớp dạng thấp sẽ ngày càng nghiêm trọng và gây các biến chứng như hạn chế vận động và thậm chí là biến dạng khớp.
Viêm khớp dạng thấp kiêng ăn gì?
Để hạn chế nguy cơ bệnh chuyển biến nghiêm trọng hơn, bệnh nhân viêm khớp dạng thấp cần tránh xa một số loại thực phẩm sau đây.
Thực phẩm giàu chất đạm
Danh sách câu trả lời cho thắc mắc viêm khớp dạng thấp kiêng ăn gì không thể thiếu các thực phẩm giàu đạm. Các loại thực phẩm như thịt đỏ, trứng, sữa, hải sản… có thể kích thích quá trình viêm tại khớp, từ đó làm khớp dễ sưng và tăng cảm giác đau nhức. Nguyên nhân xuất phát từ việc thành phần quá giàu chất đạm đã thúc đẩy giải phóng ra Prostaglandin hay các Cytokine, từ đó gây nên phản ứng viêm tại các khớp.
Thực phẩm giàu tinh bột hay hàm lượng gluten cao
Một số loại thực phẩm giàu tinh bột hay có chứa nhiều gluten như lúa mạch, lúa mì, bột sắn, bánh mì… có thể khiến tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy, người bệnh viêm khớp dạng thấp không nên ăn gì thì một trong số đó phải bao gồm các món ăn chế biến từ các loại thực phẩm giàu tinh bột nêu trên.
Đường và carbohydrate tinh chế
Các nghiên cứu tin cậy đã chứng minh carbohydrate tinh chế không tốt cho sức khỏe, bên cạnh đó chúng là yếu tố góp phần làm suy yếu hệ miễn dịch, đồng thời còn kích thích tạo ra các chất tiền viêm (hay còn gọi là cytokine). Các yếu tố trên sẽ kích thích các cơn đau nhức khớp trong bệnh viêm khớp dạng thấp trở nên trầm trọng hơn.
Ngoài ra, đường có thể khiến người bệnh tăng cân, từ đó làm tăng áp lực của cơ thể lên hệ thống cơ xương khớp. Việc cân nặng quá mức lâu dài có thể gây đau nhức và biến dạng sụn khớp.
Nước ngọt, rượu bia, chất kích thích
Một đáp án khác cho câu hỏi viêm khớp dạng thấp không nên ăn gì mà người bệnh cần đặc biệt ghi nhớ là các loại nước ngọt có ga, thực phẩm chứa (như rượu, bia) và các chất kích thích.
Nước ngọt có ga chứa hàm lượng cao chất aspartame. Đây là một chất có thể kích thích phản ứng viêm, đặc biệt là ở người bệnh viêm khớp dạng thấp.
Rượu bia và các chất kích thích như thuốc lá… có chứa rất nhiều yếu tố gây hại cho sức khỏe, làm tăng cholesterol trong máu, tăng nguy cơ suy nhược cơ thể và tăng khả năng tái phát và mức độ các cơn đau nhức khớp. Chính vì vậy, danh sách đáp án viêm khớp dạng thấp kiêng ăn gì sẽ không thể thiếu nước ngọt, rượu bia, thuốc lá và hay các chất kích thích khác.
Thực phần nhiều dầu mỡ hay chế biến sẵn
Thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn hay các món ăn nhiều dầu mỡ cũng là những câu trả lời cho thắc mắc người bị viêm khớp dạng thấp kiêng ăn gì.
Những loại thực phẩm nêu trên có hàm lượng chất béo cao, đặc biệt là chất béo bão hòa, từ đó gây gia tăng hàm lượng cholesterol trong máu. Hệ quả cuối cùng là bệnh viêm khớp dạng thấp nặng hơn, cảm giác đau đớn các khớp kéo dài, thậm chí tăng nguy cơ xảy ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Thức ăn nhiều muối
Muối có thể gây tích nước trong cơ thể, từ đó gây sưng phù dẫn và làm tăng áp lực lên các khớp. Sử dụng các thực phẩm chứa nhiều muối hàng ngày vừa làm tăng nguy cơ tăng huyết áp, vừa tạo môi trường thuận lợi cho các bệnh viêm trầm trọng hơn. Vì vậy, người bệnh viêm khớp dạng thấp nên hạn chế ăn nhiều muối, tốt nhất là duy trì chế độ ăn không quá 10g muối mỗi ngày.
Thực phẩm có thể gây viêm
Bên cạnh việc tăng sử dụng các loại thực phẩm hỗ trợ kháng viêm thì người bệnh viêm khớp dạng thấp nên cố gắng hạn chế các thực phẩm có thể gây viêm. Một số thực phẩm có tác dụng này phải kể đến bao gồm bột mì trắng, đường trắng, thực phẩm chiên rán, thịt đỏ và thịt đã qua chế biến, các sản phẩm bơ sữa, trứng…
Trường hợp không thể loại trừ hoàn toàn chúng ra khỏi bữa ăn, người bệnh có thể thử ăn chúng với lượng ít hơn. Thay đổi nhỏ này cũng có thể hỗ trợ cải thiện hiệu quả triệu chứng đau nhức khó chịu trong bệnh viêm khớp dạng thấp.
Người bệnh viêm khớp dạng thấp nên ăn gì?
- Người bệnh viêm khớp dạng thấp nên tăng cường sử dụng các món chế biến bằng cách luộc hoặc hấp. Đồng thời nên hạn chế việc chế biến thực phẩm bằng cách nướng, bỏ lò hoặc rang.
- Không nên chế biến thịt lợn hay thịt gia cầm quá chín. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là người bệnh viêm khớp dạng thấp phải ăn thịt tái hoặc chưa chín. Điều cần lưu ý ở đây là chế biến thịt đến một nhiệt độ vừa đủ để tiêu diệt các loại vi khuẩn gây bệnh liên quan đến thực phẩm như E.coli và Salmonella.
- Người bệnh viêm khớp dạng thấp có thể thử nêm nếm món ăn bằng các loại thảo mộc và gia vị có thành phần chất chống oxy hóa hay chất chống viêm.
- Khi muốn ăn món nướng hoặc bỏ lò, người bệnh nên ướp thực phẩm trước với các chất có chứa axit như nước chanh, rượu vang đỏ hoặc giấm để ngăn chặn việc hình thành AGEs (hay Advanced Glycation end Products – còn gọi là sản phẩm glycat hóa bền vững).
- Người bệnh viêm khớp dạng thấp có thể thêm cà chua, rượu vang đỏ và các nguyên liệu khác có chứa axit vào món súp và món hầm để làm hạn chế sự hình thành AGEs.
Một số lưu ý khác với người bị viêm khớp dạng thấp
Ngoài việc tìm đáp án cho thắc mắc viêm khớp dạng thấp nên ăn gì và kiêng ăn gì, người bệnh có thể hỗ trợ tăng hiệu quả điều trị và phòng tránh viêm khớp dạng thấp bằng cách điều chỉnh thói quen sinh hoạt, tăng cường chế độ vận động khoa học, bao gồm:
Sắp xếp thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý:
Người làm công việc ít vận động, thường xuyên phải ngồi lâu trước máy tính nên dành một khoảng thời gian nghỉ ngơi giữa giờ để đứng lên vận động nhẹ. Thói quen này hỗ trợ cơ xương khớp thư giãn, hạn chế hiện tượng co cứng cơ và đồng thời giảm nguy cơ mắc phải các bệnh viêm khớp;
Những người thường xuyên phải làm công việc nặng nhọc, lao động tay chân nên cân đối lại công việc theo tình trạng sức khỏe, hạn chế mang vác nặng hay làm động tác sai tư thế. Lưu ý quan trọng nhất là không được làm việc quá sức.
Thực hiện các bài vận động nhẹ nhàng một cách thường xuyên, đồng thời xoa bóp, kéo giãn bàn tay, ngón tay và các khớp. Khi nghỉ ngơi nên nằm trên giường phẳng, không kê gối quá cao, ngủ đúng giờ và ngủ đủ giấc để phòng bệnh viêm khớp dạng thấp;
Hạn chế căng thẳng, stress: Cảm xúc tích cực sẽ góp phần điều trị nhiều bệnh lý khác nhau, trong đó có viêm khớp dạng thấp. Do đó, chúng ta nên luôn giữ cảm xúc vui vẻ, tâm lý ổn định, tránh suy nghĩ tiêu cực hay căng thẳng.
Khám sức khỏe định kỳ:
Người có nguy cơ cao bị viêm khớp dạng thấp như ở độ tuổi trung niên, tiền sử mắc các bệnh về xương khớp, thừa cân béo phì, có thói quen hút thuốc lá, phụ nữ trên 30 tuổi… nên kiểm tra sức khỏe định kỳ tại các bệnh viện để chủ động phát hiện và điều trị hiệu quả viêm khớp dạng thấp ngay từ ban đầu.
Với Viên nén Vượng khớp hoàn của Viphar Group bạn có thể bổ sung dưỡng chất cho khớp, hỗ trợ làm trơn ổ khớp, giúp khớp vận động linh hoạt, giảm đau mỏi khớp.
Theo Vinmec